Testament zonder kinderen

Geen testament ?
Jouw bezittingen en schulden zijn na je overlijden voor je erfgenamen. Heb je geen testament, dan bepaalt de wet wie dat zijn. Ben je ongetrouwd en heb je geen kinderen, dan zullen dat jouw ouders, broers en zusters zijn. Voor overleden erfgenamen komen afstammelingen in de plaats. Verre familie zal je misschien nauwelijks kennen. Om je nalatenschap af te wikkelen zal de medewerking van alle erfgenamen nodig zijn. De kosten van afwikkeling zullen vooral bij een kleine erfenis met veel erfgenamen relatief hoog zijn.

Wel een testament !
Heb je een levensgezel, maar ben je niet getrouwd of als partner geregistreerd, dan erft deze alleen als je een testament heeft laten maken. Regel dat goed, vooral als jouw partner je vermogen nodig zal hebben als je er niet meer bent. Ook via een samenlevingsovereenkomst kunnen bij uw overlijden gemeenschappelijke zaken aan je partner toekomen. Overlijdt de laatste van jullie beiden, dan gaat zonder goed testament alles naar diens familie. Met een 50/50-clausule in jullie testament kan ook de familie van de ander mee-erven. Als je ondernemer bent, is een goed doordacht testament onmisbaar voor de voortzetting van uw bedrijf na uw overlijden.

Heb je geen partner of is deze vóór jou overleden, dan komt het er op jou aan hoe je jouw bezittingen en schulden achterlaat. Daar is meestal een testament voor nodig. Je bepaalt wie hoeveel erft en wie op welke manier alles mag regelen. En wie regelt jouw begrafenis? Wie krijgt jouw huisdieren? Bedragen of spullen kan je als ‘legaat’ nalaten. Vaak worden familieleden of anderen die veel voor je betekenen als erfgenamen benoemd of zij krijgen een legaat. Wellicht moeten bepaalde familieleden juist niet van je erven. Legaten worden vaak gemaakt aan de huishoudelijke hulp en goede doelen. Voor bepaalde dingen met emotionele waarde wordt aan bepaalde familieleden gedacht.

Je laat jouw nalatenschap afwikkelen door een executeur die je vertrouwt. Dat mag ook de notaris zijn: hij weet immers hoe het werkt. In bijna alle testamenten wordt tegenwoordig de “koude kant” uitgesloten: erfenissen komen niet toe aan mogelijke ex-echtgenoten van je erfgenamen.

Erfbelasting
Met een goed doordacht testament kan de erfbelasting (=successierecht) voor je erfgenamen worden beperkt. Ook schenkingen tijdens je leven besparen belasting, zelfs als deze alleen maar “op papier” worden gedaan. Met een goed doordacht testament help je jouw nabestaanden met een goed geregelde onderlinge verhouding en zo laag mogelijke belastingheffing.

Algemene volmacht levenstestament
In een testament regel je jouw zaken voor als je overleden bent. Maar het is ook belangrijk om je zaken tijdens leven goed geregeld te hebben. En dan met name in de periode dat je zelf jouw zaken niet meer goed kunt
verzien, door bijvoorbeeld gezondheidsproblemen of ouderdom. Dit wordt wilsonbekwaamheid genoemd. Je kunt daarvoor bij de notaris, naast testamenten, notariële volmachten laten opstellen, ook wel ‘levenstestamenten’ genoemd.

Zou je wilsonbekwaam worden, dan kan zonder zo’n notariële volmacht de verkoop van je woning een probleem worden. Ook al bent je getrouwd en is de ander nog kerngezond, jullie zullen daar beiden voor moeten tekenen. Dat geldt ook bij vestigen van hypotheek, beslissingen nemen voor jouw bedrijf en schenkingen, maar ook keuzes in medische zaken. In sommige gevallen kunnen uw bankrekeningen worden geblokkeerd. Als je niet meer kan of mag tekenen, zal zonder volmacht alles via de rechter moeten worden geregeld. Er zal dan een bewind of curatele aangevraagd moeten worden.

Met het opstellen van een notariële volmacht voorkom je de gang naar de rechter. Je hebt daarmee al iemand gemachtigd om je zaken te behartigen. Zo’n algemene volmacht gaat veel verder dan een volmacht voor één of meer bepaalde zaken, zoals een extra bankpas. Deze volmacht is juist ook geldig als je “wilsonbekwaam” zou zijn worden. Daarom moet er heel zorgvuldig mee worden omgegaan. In de volmacht kan je de regie aan de notaris overlaten, om te beoordelen in hoeverre je nog “wilsbewaam” bent.

Nu wij in Nederland steeds ouder worden, groeit de behoefte aan dit “gereedschap”. Voordat jij (of bijvoorbeeld jouw ouders) niet meer bij machte bent om zelf te handelen, kan je regelen wie namens jouu mag tekenen, mocht het zo ver komen. Meestal zijn dat je echtgenoot en kinderen. Hierdoor houd je zelf de regie over uw leven, zonder dat een rechter de keuzes voor je hoeft te gaan maken. Paren maken vaak tegelijk op elkaar afgestemde levenstestamenten. Praktisch kan de volmacht worden gebruikt om op tijd vermogen aan de kinderen over te dragen, ter besparing van erfbelasting (successierecht) of eigen bijdrage na opname in een verpleeghuis. Ook medische keuzes kan je desgewenst vastleggen. Met een akte van Noaber notarissen wordt bewezen dat je deze vergaande volmacht welbewust heeft gegeven.

WMO of WLZ ?
Via de WMO worden niet alleen de eigen huishouding en daarvoor benodigde hulpmiddelen vergoed, maar ook het kortdurende verblijf in een zorginstelling (de logeeropname). Worden beperkingen ernstiger en langduriger, dan kan een indicatie worden gegeven. Jouw gemeente of het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) bepaalt of je zorg nodig hebt die wordt betaald via de WMO of de WLZ. Of en hoeveel eigen bijdrage moet worden betaald, hangt onder andere af van het inkomen en vermogen op het toetsingsmoment. Voor wie zowel via de WMO als via de WLZ hulp ontvangt, wordt maar één keer de eigen bijdrage verschuldigd. Zorg met verblijf van meer dan een half jaar valt in het algemeen onder de Wet langdurige zorg.

Opeten van je vermogen
Wie thuiszorg krijgt of in een verpleeghuis woont, kan de kosten via de Wet Langdurige Zorg (WLZ) laten betalen. Daar tegenover wordt tot een bepaald maximum een eigen bijdrage gevraagd, gebaseerd op het inkomen volgens de wet Inkomstenbelasting. Per 1 januari 2013 is een extra eigen bijdrage ingevoerd, nu per jaar van circa 8% van het vermogen. Wie zorg thuis krijgt of in een verpleeghuis woont, kan de kosten via de WMO (Wet Maatschappelijke ondersteuning) of de nieuw ingevoerde WLZ (Wet langdurige zorg, voorheen de AWBZ), laten betalen. Daar tegenover wordt tot een bepaald maximum een eigen bijdrage gevraagd, gebaseerd op jouw inkomen. Enkele jaren geleden is een extra eigen bijdrage ingevoerd van per jaar tot 4,39 % van jouw vermogen in box 3, waardoor uw vermogen dus extra meetelt.

Het “opeten” van het eigen vermogen is daarmee terug van weggeweest. De eigenbijdrageregeling wordt door de regering nog voortdurend bijgesteld. De eigen bijdrage voor de WLZ kan oplopen tot € 2.364 per maand of € 28.368 per jaar, per persoon! Alleen voor zover uw vermogen ten grondslag ligt aan uw eigen bijdrage, is hier wat aan te doen, zelfs als jew huis uw enige vermogen is.

Beperken van eigen bijdrage
De overheid wil alleen betalen voor wie dat niet zelf kan. Degene die (op papier) geld genoeg heeft, kan dat als oneerlijk ervaren. Door op tijd uw vermogen te verlagen, zal mogelijk ook uw eigen bijdrage lager worden. De notaris kan je helpen met rekenen, het maken van een testament dat het opeten van uw vermogen zoveel mogelijk voorkomt, schenken en het opstellen van een algemene volmacht / levenstestament. Door op tijd je vermogen te verlagen, zal mogelijk ook jouw eigen bijdrage lager worden. De notaris kan je helpen jouw testamenten zo aan te passen dat je zo veel mogelijk het opeten van jouw vermogen voorkomt. Ook kan je je laten informeren over de voordelen van het schenken (soms op papier) aan de kinderen. Is er bijvoorbeeld nog een eigen woning, dan zal het probleem zich meestal pas in de toekomst kunnen voordoen. De voorbereidingen voor een oplossing kunnen echter al worden gedaan in de jaren voordat het zover is.

Samen met de notaris kan je een inschatting maken of je getroffen zult worden door de extra eigen bijdrage , of jij (of jouw ouders) getroffen zullen worden door de extra eigen bijdrage en of je daardoor wellicht nu of in de toekomst uw vermogen moet gaan opeten. Zorgkosten-planning kan je helpen de eigen bijdrage zo laag mogelijk te houden.

Estate planning
Hoe komt vermogen zo voordelig mogelijk bij de volgende generaties? De optimale fiscale planning mag je echter niet hinderen in het leven dat je wilt leiden. Dat is het doel. Bij estate planning worden een gelukkig leven en gunstige belastingheffing met elkaar in evenwicht gebracht. Noaber notarissen is goed thuis in dit specialistische werk. Samen met jou worden jouw keuzes vastgelegd, zodat je voor nu en de toekomst alles heeft gedaan wat mogelijk is voor de door jou gewenste en voordeligste oplossing. Je bepaalt zelf wat je wilt. Noaber notarissen zorgt voor jouw estate planning. In de loop van de tijd verandert veel: de wet, jouw persoonlijke situatie, maar ook jouw opvattingen over wat juist is. Bij Noaber notarissen houdt je jouw estate planning actueel.

Tweetraps-testament
Bij het eerste overlijden moet de langstlevende de erfbelasting voor de kinderen betalen. Dit bedrag kan fors zijn en moet binnen afzienbare tijd na het overlijden betaald worden. De vraag is of de langstlevende dit geld wel beschikbaar heeft! In de meeste situaties zit het vermogen vast in de woning. Is het bedrag wel beschikbaar, dan is het maar de vraag of de langstlevende dit wel hiervoor wil aanwenden. Wellicht is dit ‘spaarpotje’ bedoeld voor de uitvaart, de verzorging van de langstlevende of voor (onvoorziene) uitgaven. Dit probleem kan voorkomen worden door in jullie testamenten te bepalen, dat de kinderen niet meer krijgen, dan van erfbelasting is vrijgesteld. Het gevolg is dat er bij het eerste overlijden door de langstlevende géén belasting betaald hoeft te worden over de kindsdelen! Om bij grote vermogens te voorkomen dat vervolgens bij het overlijden van de laatste ouder de erfbelasting te hoog dreigt te worden, kan een “tweetrapsmaking” worden toegevoegd.

Met goed doordachte testamenten helpen jullie je nabestaanden met goed geregelde onderlinge verhouding en een zo laag mogelijke belastingheffing.